АКТУАЛІЗАЦІЯ ПСИХОЛОГІЧНОГО ПОТЕНЦІАЛУ ПІДЛІТКІВ В УМОВАХ ТИМЧАСОВОГО ДИТЯЧОГО СЕРЕДОВИЩА
DOI:
https://doi.org/10.17721/2616-7786.2024/10-1/11Ключові слова:
психологічний потенціал, рекреаційно-розвивальне середовище, актуалізація, емоції, мотивація, цінності, поведінкаАнотація
Вступ. Розкрито особливості використання можливостей тимчасового дитячого колективу в межах рекреаційно-розвивального середовища дитячого табору оздоровлення та відпочинку для актуалізації психологічного потенціалу підлітків. Обґрунтовано концепт авторської програми активізації, розвитку та актуалізації психологічного потенціалу.
Методи. Комплексну модель актуалізації та розвитку психологічного потенціалу підлітка розробляли протягом 2017–2020 рр. у рекреаційно-розвивальному середовищі програми відпочинку "Дитячий табір Зефір". Діагностичний інструментарій сформовано із таких методик, як: герменевтичний метод аналізу наративів, анкетування з елементами бесіди.
Результати. У дослідженні взяли участь 68 підлітків. За результатами опитування й аналізу роботи табору виокремлено специфічні умови актуалізації психологічного потенціалу підлітка та створено модель компонентної готовності. Зазначені особливості лягли в основу моделі актуалізації психологічного потенціалу особистості в підлітковому віці.
Висновки. За підсумками роботи та дослідження можна зробити висновок про очевидну ефективність використання тимчасового дитячого середовища для актуалізації психологічного потенціалу у разі застосування комплексної моделі актуалізації психологічного потенціалу в рекреаційно-розвивальному середовищі дитячого табору.
Посилання
Коврігіна, Л., & Орлова, О. (2020). Особливості самовдосконалення як категорії розвитку особистості учня. Нова педагогічна думка, 104(4). https://doi.org/10.37026/2520-6427-2020-104-4-114-117
Мільчевська, Г. С. (2013). Рефлексія як важлива умова особистісної самореалізації старшого підлітка в дитячому закладі оздоровлення та відпочинку. Вісник Луганського національного університету імені Тараса Шевченка. Серія: Педагогічні науки, 10(IV), 180–185.
Михальчук, Ю. О. (2018). Діалогічність свідомості особистості та діалогічна взаємодія: психологічний аспект вивчення. Науковий вісник Херсонського державного університету. Серія: Психологічні науки, 2(3), 74–79.
Титаренко, Т. М. (2012). Особистісне самоконструювання: пульсації хаосу і порядку. Наукові студії із соціальної та політичної психології, 31, 3–11. http://nbuv.gov.ua/UJRN/Nsspp_2012_31_3
Arnett, J. J. (2000). High hopes in a grim world: Emerging adults' view of their futures and "Generation X". Youth & Society, 31(3), 267–286. https://doi.org/10.1177/0044118X00031003001
Aronowitz, T. (2005). The role of "envisioning the future" in the development of resilience among at-risk youth. Public Health Nursing, 22(3), 200–208. https://doi.org/10.1111/J.0737-1209.2005.220303.X
Bernard, M. et al. (2011). Rationality and the pursuit of happiness. The legacy of Albert Ellis. Wiley-Blackwell.
Casas, F. (2010). El bienestar personal: Su investigación en la infancia y la adolescencia. Encuentros en Psicología Social, 5, 85–101. https://www.observaderechos.cl/wp-content/uploads/2022/07/4.Indicadores_Bienestar_Inf_FC/_unicef-FERRAN-CASAS.pdf
Choi, S., & Yoo, Y. (2017). Leisure attitude and satisfaction with leisure and life: Proposing leisure prioritization and justification. World Leisure Journal, 59(2), 140–155. https://doi.org/10.1080/16078055.2016.1216886
Dubow, E. F., Arnett, M., Smith, K., & Ippolito, M. F. (2001). Predictors of future expectations of inner-city children: A 9-month prospective study. The Journal of Early Adolescence, 21(1), 5–28. https://doi.org/10.1177/0272431601021001001
Freire, T., & Teixeira, A. (2018). The influence of leisure attitudes and leisure satisfaction on adolescents' positive functioning: The role of emotion regulation. Frontiers in Psychology, 9, 1349. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2018.01349
Hartmann, H. (2002). Ego-psychology and the problem of adaptation. International Universities Press. https://archive.org/details/egopsychologypr/00hart/page/n5/mode/2up
Kim, S., Sung, J., Park, J., & Dittmore, S. W. (2015). The relationship among leisure attitude, satisfaction, and psychological wellbeing for college students. Journal of Physical Education and Sport, 15(1), 70–76. https://doi.org/10.7752/jpes.2015.01012
McDade, T. W., Chyu, L., Duncan, G. J., Hoyt, L. T., Doane, L. D., & Adam, E. K. (2011). Adolescents' expectations for the future predict health behaviors in early adulthood. Social Science & Medicine, 73(3), 391–398. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2011.06.005
Nurmi, J.-E. (1991). How do adolescents see their future? A review of the development of future orientation and planning. Developmental Review, 11(1), 1–59. https://doi.org/10.1016/0273-2297(91)90002-6
Schmid, K. L., & Lopez, S. J. (2011). Positive pathways to adulthood: The role of hope in adolescents' constructions of their futures. In R. M. Lerner, J. V. Lerner, & J. B. Benson (Eds.), Advances in Child Development and Behavior, 41: Positive Youth Development (pp. 69–88). Elsevier Academic Press. https://www.researchgate.net/publication/233972518_Positive_pathways_to_adulthood_The_role_of_hope_in_adolescents'_constructions_of_their_futures
Shin, K., & You, S. (2013). Leisure type, leisure satisfaction and adolescents' psychological wellbeing. Journal of Pacific Rim Psychology, 7(2), 53–62. https://doi.org/10.1017/prp.2013.6
Sipsma, H. L., Ickovics, J. R., Lin, H., & Kershaw, T. S. (2012). Future expectations among adolescents: A latent class analysis. American Journal of Community Psychology, 50(1–2), 169–181. https://doi.org/10.1007/s10464-011-9487-1
Stoddard, S. A., Zimmerman, M. A., & Bauermeister, J. A. (2011). Thinking about the future as a way to succeed in the present: A longitudinal study of future orientation and violent behaviors among African American youth. American Journal of Community Psychology, 48(3–4), 238–246. https://doi.org/10.1007/s10464-010-9383-0
Svatenkova, T. I. (2018). Development of emotional intelligence of a child. The experience of practical psychologist. SIA OmniScriptum Publishing.
Trainor, S., Delfabbro, P., Anderson, S., & Winefield, A. (2010). Leisure activities and adolescent psychological well-being. Journal of Adolescence, 33(1), 173–186. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2009.03.013
Tsai, C.-Y., Liu, L.-W., & Wu, M.-T. (2012). Relationship among leisure satisfaction, spiritual wellness, and self-esteem of older adults. Engineering and Technology International Journal of Psychological and Behavioral Sciences, 6(12), 3659–3662. https://web.archive.org/web/20200206154059/https://zenodo.org/record/1327702/files/104.pdf